Meningen, waarden en normen

Doelgroep: BaO + SO

Groepsgrootte: Klasgroep

Duur: 20 à 30 minuten

Leerplandoelen:

  • BaO: Sluit aan bij de ontwikkelvelden
  • SO: Sluit aan bij het gemeenschappelijk funderend leerplan

Materiaal:

Groene, oranje en rode kaartjes

Doelstellingen:

  • De leerlingen kunnen benoemen welke normen en waarden er achter hun meningen schuilen
  • De leerlingen kunnen hun mening geven over verschillende onderwerpen.

Methodiek/oefening:

Opmerking: Voor deze methodiek moet er al een bepaalde veiligheid heersen in de klas.

Introductie

"Het is niet oké om je rommel op straat te gooien. In de bus moet je opstaan voor ouderen. Vlees eten is zielig voor dieren..." Dit zijn meningen, die je kunt hebben. Maar waar komen jouw meningen eigenlijk vandaan? Wat jij van iets vindt, heeft te maken met jouw normen en waarden.

Een waarde is iets wat jij echt belangrijk vindt. Bijvoorbeeld: vriendschap, het milieu, eerlijkheid. Sommige waarden heb je voor jezelf. Anderen deel je met een groep, bijvoorbeeld met je familie, je vrienden of je klas. Jullie denken dan over een aantal dingen hetzelfde. Dat maakt het makkelijker om goed met elkaar om te gaan.

Bij waarden horen normen. Dat zijn regels of afspraken, die je voor jezelf of met een groep mensen hebt. Voorbeelden:

  • Bij de waarde eerlijkheid, hoort de norm dat je niet liegt.
  • Bij de waarde veiligheid, hoort de norm dat je je houdt aan de verkeersregels
  • Bij de waarde gezondheid, hoort de norm dat je gezond eet en voldoende beweegt.

Instructie

Deel 3 gekleurde kaartjes uit: groen (= kan wel) , oranje (= hangt ervan af) , rood (= kan echt niet). "Wat is jouw mening over bepaald gedrag?/Wat vind jij hiervan?" Lees telkens een item voor:

  • te laat komen
  • je afval op straat gooien
  • roddelen
  • op je gsm kijken als je in gesprek bent
  • schelden
  • in het openbaar kussen
  • liegen
  • als jongen make-up dragen
  • grof zijn tegen je leerkracht
  • vlees eten
  • in je trainingsbroek naar school komen

De leerlingen steken het bijbehorende gekleurde kaartje tegelijkertijd omhoog.

Nabespreking:

  • Over welk gedrag had jij een hele andere mening dan anderen? Wat zegt dat over jullie normen en waarden? Normen en waarden kunnen dus verschillen. Dat is iets persoonlijks, maar heeft ook te maken met je opvoeding, de samenleving waarin je opgroeit enzovoorts.
  • Je normen en waarden blijven ook niet altijd je hele leven hetzelfde, die kunnen ook veranderen na een tijdje. Het is belangrijk om respect te hebben voor elkaars mening, normen en waarden.
  • Over welk gedrag hadden jullie bijna allemaal dezelfde mening? Over welke waarde gaat het dan?

Extra: Bedenk een grappige of creatieve klasslogan bij deze waarde.