Cirkel van controle

Doelgroep: BaO + SO

Groepsgrootte: klas

Duur: 20 min

Leerplandoelen:

• BaO: Sluit aan bij de ontwikkelvelden
• SO: Sluit aan bij het gemeenschappelijk funderend leerplan

Materiaal:

• Hoepel of groot papier met cirkel
  
• Lijst met situaties

Doelstellingen:

• De leerlingen kijken vanuit mogelijkheden en niet vanuit beperkingen
  
• De leerlingen leren flexibel zijn en zich aanpassen aan veranderlijke situaties
• De leerlingen leren een gepaste strategie kiezen bij negatieve emoties/stress
• over hebben
• De leerlingen leren onderscheid maken tussen de zaken waar ze wél of geen controle

Methodiek/oefening:

De leerlingen rapen elk een kaartje en denken na of dit kaartje binnen of buiten hun controle is.

Bijvragen:

• Waarom denk je dat dit wel/niet binnen je controle ligt? Wat kan je hierin zelf bepalen?
  

Situaties:

• Ik ga sporten
  
• Ik kijk een half uur voor bedtijd geen tv
• Naast wie je zit in de klas
• Mijn vriend(inn)en hebben ruzie
• Het is te druk in de klas
• De klassfeer is gezellig
• De lessen zijn afgelast owv corona
• We krijgen teveel toetsen
• Mijn klasgenoten sluiten me uit
• Het regent
• Ik kan niet slapen
• Ik neem pauze tijdens het studeren
• Ik krijg een nota
• De leerkracht wordt boos
• Ik vergat mijn boeken op school
• Mijn ouders maken ruzie
• Ik vergat mijn boterhammendoos
• Ik heb me verslapen
• Mijn bus komt te laat
• Ik bereid me voor op de examens
• Ik studeer voldoende voor de toets
• De vragen op de toets waren te moeilijk
• Mijn mama is boos op mij
• Ik heb ruzie met een vriend(in)
• vinden mij niet leuk
• Ik lig niet goed in de groep, anderen
• Ik moet te vroeg opstaan
• Leerkracht X is te streng
• de leerkracht boos
• Ik ben mijn taak vergeten maken en nu is
• De toetsen zijn te moeilijk
• school te geraken
• Ik moet me altijd haasten om op tijd op
• 'Ik kan dat niet'…
• 'Ik ga buizen'
• 'Het gaat me niet lukken'
• Ik ruim mijn kamer op

Nabespreking:

Er zijn zaken waar we wel en geen controle over hebben. Wanneer we ons teveel focussen op zaken die niet lopen zoals wij willen, buiten onze controle zijn (bv. teveel toetsen, corona…), gaat veel van jouw energie verloren. Wanneer we focussen op wat we wel in de hand hebben (bv. je bereidt je voor op een examen, je gaat sporten als je je niet goed voelt…), gebruik je je energie beter. Je merkt ook dat de invloed, die je op bepaalde situaties hebt, zal groeien. Uitleggen a.d.h.v. onderstaande afbeelding.

Voorbeelden:
Waar leerlingen zelf controle over hebben:

• Faalangst: 'Het gaat me niet lukken', 'Ik ga buizen', 'Ik kan dat niet'
• Helpende gedachten?
• Wat zorgt ervoor dat het wel gaat lukken? Extra oefenen/uitleg vragen?
• Ik moet me altijd haasten om op tijd op school te geraken
• Wat kan je doen om dit te verhelpen? Vroeger opstaan?
• De toetsen zijn te moeilijk
• Extra uitleg vragen? Meer oefenen? Beter opletten tijdens de les?
• Ik ben mijn taak vergeten te maken, nu gaat de leerkracht boos zijn

Wat buiten de leerling zijn controle ligt:

• Leerkracht X is te streng
• Ik moet te vroeg opstaan

Zelf in te vullen door de leerling (dubbel):

• Ik lig niet goed in de groep, anderen vinden mij niet leuk
• Hoe stelt de leerling zich op tov de klasgroep? Laat hij anderen toe? Toont hij zichzelf in de groep? Wat kan hij zelf veranderen?
• Wat ligt bij de andere leerlingen?
• Ik heb ruzie met een vriend(in)
• Eigen aandeel?
• Mijn mama is boos op mij
• Eigen aandeel?